موضوع نظارت و ارزیابی یکی از ارکان اساسی مدیریت است که خارج از مجموعه های دانشگاهی هم هرکجا سیاست گذاری، برنامه ریزی و اجراء باشد، یکی از حلقه های مهم مدیریت می باشد به همین دلیل می توان گفت که مدیران یک مجموعه هرچه قدر هم برنامه خوبی طراحی کرده باشند و سیاست های خوبی را پیش بینی و اجراء کنند در نهایت به پایش هایی نیاز دارند که به آنها بگوید که آیا به اهدافشان دست پیدا کرده اند یا نه؟ آیا انحراف یا خطایی از برنامه ها وجود دارد یا خیر ؟ این اساس فلسفه وجود هیات های نظارت و ارزیابی می باشد.

در حوزه آموزش عالی کشور هم به دلیل گستردگی و تنوع فعالیت ها و برنامه هایی که  وجود دارد همواره بحث نظارت و ارزیابی از دیرباز مورد توجه متولیان آموزش عالی کشور بوده است. در این راستا ساختار نظارت ارزیابی و تضمین کیفیت وزارت علوم تحقیقات و فناوری 4 رکن اساسی دارد و این ۴ رکن شامل:

1. -      شورای نظارت و ارزیابی و تضمین کیفیت وزارت علوم تحقیقات و فناوری که شخص وزیر علوم رییس این شورا است
2. -      مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت وزارت عتف که مستقیما زیر نظر وزیر علوم تحقیقات و فناوری قرار دارد.
3. -      هیات های نظارت و ارزیابی استانی که معمولاً در دانشگاه جامع یا مادر هر استان مستقر می باشد.
4. -     دفاتر نظارت و ارزیابی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی.